Υπ.03. ΤΑΞΙΣ - ΛΟΓΟΣ - ΜΕΛΟΣ, γ΄ εξαμήνου 309

Λίνκ για Μαθήματα κ. Καραγκούνη : https://conf.aeaa.gr/b/zky-kdf-sbx-lyp 

Λίνκ για Μαθήματα κ. Λέκκου : https://join.skype.com/Hl3k7gl03NfU

Λινκ για Μαθήματα κ. Μέντη : https://conf.aeaa.gr/b/men-ozp-2yc-xgl

Συνοπτική περιγραφή του μαθήματος (syllabus)

Το Μάθημα αποτελεί μία διεπιστημονική προσέγγιση της Εκκλησιαστικής Ψαλτικής Τέχνης, η οποία διδάσκεται σε συνάφεια με το Τυπικό των Ιερών Ακολουθιών και την Ορθόδοξη Υμνογραφία. Στην ύλη του Μαθήματος ενσωματώνονται ιστορικά στοιχεία για εξέλιξη της Ψαλτικής, στοιχεία για την Σημειογραφία και την Θεωρία αυτής, παρακολουθείται η Πατερική Παράδοση περί την Ορθόδοξο Λατρευτική Μουσική, ενώ στο Πρακτικό Μέρος του Μαθήματος διδάσκονται Εμμελής Ανάγνωση και Απαγγελία Λειτουργικών Κειμένων, στοιχειώδης Ψαλτική, Κανονάρχημα, Ισοκράτημα και λοιπά συναφῆ.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

1. Καραγκούνης, Κωνσταντίνος. Ἄνοιξον ἡμῶν τὸ στόμα καὶ πλήρωσον αὐτὸ τῆς Σῆς αἰνέσεως… Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 2018 [Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 77121112]
2. Καραγκούνης, Κωνσταντίνος. Όπως αν δυνηθώμεν, απερισπάστως άδειν τε και ψάλλειν και εξομολογείσθαι σοι: Δοκίμια γιὰ τὴν ἱερὰ Ψαλμωδία καὶ τὴν Ψαλτικὴ Τέχνη. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 2020. [Κωδικός στον Εύδοξο: 94951750]
3. Φίλιας, Γεώργιος. Εισαγωγή στην Ιστορία και θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων. Αθήνα: Γρηγόρης, [Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 77110826]
4. Οικονόμου, Γεώργιος Ρήγας. (ΛΒ 1) Τυπικόν. Θεσσαλονίκη: Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, 1994. [Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 68406794]

Προτεινόμενη κατανομή διδακτέας ύλης

1. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων
   • Τυπικό· Δομή και διάρθρωση των Λειτουργικών Βιβλίων
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Κανόνες Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων.
2. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Δομή και διάρθρωση των Λειτουργικών Βιβλίων
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων.
3. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ακολουθίες Νυχθημέρου
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
4. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ακολουθίες Νυχθημέρου
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
5. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ακολουθίες Νυχθημέρου
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
6. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ακολουθίες Νυχθημέρου
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
7. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ακολουθίες Νυχθημέρου
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
8. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ακολουθίες Νυχθημέρου
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
9. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων– Τυπικό· Περιστασιακές Ακολουθίες
   • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
   • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
   • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
   • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
10. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων– Τυπικό· Ιερά Μυστήρια
    • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
    • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
    • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
    • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
11. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ιερά Μυστήρια
    • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
    • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
    • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
    • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
12. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ιερά Μυστήρια
    • Γ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
    • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
    • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
    • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων
13. – Η θέση της Ψαλμωδίας στην Ορθόδοξη Λατρεία μέσω Πατερικών Κειμένων – Τυπικό· Ιερά Μυστήρια
    • Δ΄ Περίοδος Εξελίξεως της Ορθοδόξου Υμνολογίας
    • Θεωρία και Πράξη της Νέας Μεθόδου Αναλυτικής Σημειογραφίας της Ορθοδόξου Ψαλτικής Τέχνης
    • Άσκηση Εκκλησιαστικής Αναγνώσεως και Απαγγελίας
    • Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων.

Μέθοδοι αξιολόγησης

• Η γλώσσα αξιολόγησης είναι η Ελληνική.
• Γραπτή Εξέταση δύο (2) ωρών, στην οποία οι φοιτητές εξετάζονται με ερωτήσεις ανάπτυξης ή με ερωτήσεις τύπου Σωστό/Λάθος. Οι ερωτήσεις διερευνούν όχι μόνο την έκταση των γνώσεων, αλλά και την κατανόησή τους.
• Προφορική Εξέταση, σε Εμμελή Ανάγνωση, Εμμελή Απαγγελία και Ψαλμωδία Παραλλαγής και Μέλους Τροπαρίων εκ των διδαχθέντων.
• Το ελάχιστο βαθμολογικό όριο για την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος είναι ο βαθμός πέντε (5) με άριστα τον βαθμό δέκα (10).

Μαθησιακά αποτελέσματα

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα έχουν έλθουν σε επαφή με τον λειτουργικό πλούτο της Ορθοδόξου Λατρείας, του Τυπικού και της Υμνογραφίας αυτής, καθώς και της Εκκλησιαστικής Ψαλτικής Τέχνης.