- Τι εργαλεία του διαδικτύου μπορεί να χρησιμοποιήσει σήμερα η Εκκλησία μας για την εκπαίδευση των πιστών και των σχηματισμών κοινοτήτων;
Εργαλεία
Ιστοσελίδες, Ιστολόγια –Blogs, YouTube, Viber, Whatsup, Google account
Τηλεοπτικοί – ραδιοφωνικοί σταθμοί μέσω διδικτύου
Κοινωνικά δίκτυα
Facebook (pages, groups), Twitter, Instagram
Αποτύπωση υπάρχουσας κατάστασης.
Αξιολόγηση παραδειγμάτων αξιοποίησης - Προτάσεις για εμπλουτισμό – βελτίωση
- Τι επιπτώσεις έχει το διαδίκτυο στον τρόπο που σχηματίζονται και αλληλεπιδρούν οι κοινότητες των πιστών ;
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- Ηλεκτρονική εκπαίδευση πιστών
«Ηλεκτρονική Μάθηση (E-Learning)
Η Ηλεκτρονική μάθηση ορίζεται ως « η χρήση νέων τεχνολογιών επικοινωνίας για τη βελτίωση της ποιότητας μάθησης» Σε αυτό τον τρόπο μόρφωσης ο καθηγητής και ο μαθητής είναι σε διαφορετικό τόπο. Η γνώση δίνεται μέσω του διαδικτύου ή ακόμα και σε άλλες ψηφιακές μορφές. Στην ηλεκτρονική μάθηση καταργούνται οι παραδοσιακές αίθουσες διδασκαλίας» (Λαζακίδου, 2019)
Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα Ηλεκτρονικής Μάθησης
«Αρχικά είναι ένας οικονομικά προσιτός τρόπος εκπαίδευσης. Αναφορικά με την Πανεπιστημιακή μόρφωση μηδενίζει τα έξοδα μετακίνησης και τα έξοδα διαμονής. Ο διδασκόμενος βρίσκεται σπίτι του και από εκεί λαμβάνει όλα τα απαραίτητα για την εκπαίδευση του. Ένας μαθητής μπορεί να απολαμβάνει τις επιπρόσθετες γνώσεις που επιθυμεί μέσα από το διαδίκτυο στο σχολείο ή στο σπίτι του. Ένας εργαζόμενος μπορεί να αποκτήσει εξειδικευμένες γνώσεις που απαιτεί ή να ενημερώνεται για τις εξελίξεις μέσα από το χώρο της εργασίας.
Ένα άλλο πλεονέκτημα της ηλεκτρονικής μάθησης είναι η δυνατότητα που δίνει σε ανθρώπους με κινητικά ή άλλα προβλήματα στη μόρφωση. Είμαι ακόμα μια κατάκτηση του πολιτισμού μας ή ίση μεταχείριση όλων των ανθρώπων. Έτσι κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει δυνατότητα στη γνώση όπου και αν βρίσκεται με ίσους όρους. Το έτος 2003 (έτος αφιερωμένο από την ευρωπαϊκή Ένωση στους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες) είναι καθοριστικό στην προώθηση της εκπαίδευση αυτών των πολιτών μέσα από το διαδίκτυο.
Επίσης το ευρύ φάσμα των εκπαιδευτικών θεμάτων καθώς και το αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο που σήμερα προσφέρεται σε συνδυασμό με την ευκολία της πρόσβασης, δίνουν μια άλλη δυναμική στην ηλεκτρονική μάθηση. Μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να βρεί ακριβώς αυτό που τον ενδιαφέρει, γρήγορα, οικονομικά και από τον δικό του χώρο.
Ένα ακόμα στοιχείο που κάνει καθημερινά την ηλεκτρονική μάθηση ακόμα πιο δημοφιλή από ότι ήταν, είναι η αύξηση των προσφερομένων υπηρεσιών και η αναβάθμιση της ποιότητας του. Αυτό το καθιστά μια πλέον δεδομένη μορφή και αξιόπιστη μορφή εκπαίδευσης που μπορεί να ανταγωνίζεται και, γιατί όχι , να υπερτερεί της κλασσικής σε πολλούς τομείς.
Όμως η ηλεκτρονική μάθηση παρά τα αδιαμφισβήτητα πλεονεκτήματά του, παρουσιάζει και αρκετά μειονεκτήματα. Ένα από τα σημαντικότερα είναι ο απρόσωπος και τυποποιημένος τρόπος μετάδοσης της γνώσης. Μέσα από αυτή την νέα μορφή εκπαίδευσης χάνεται η προσωπική επαφή και η επικοινωνία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η εκπαίδευση είναι κάτι παραπάνω από απλή μετάδοση γνώσεων. Ο διδασκόμενος εκτός από την γνώση , μαθαίνει και τρόπους επικοινωνίας μέσα από την εκπαίδευση, κοινωνικοποιείται , κρίνει και κρίνεται για την συμπεριφορά του. Επίσης , με αυτόν τον τρόπο ψηφιακής εκπαίδευσης, ο μαθητής δεν έχει την δυνατότητα της άμεσης επαφής και της επικοινωνίας με τον διδάσκοντα.. Επιπρόσθετα, λόγω του απρόσωπου της ηλεκτρονικής μάθησης είναι φυσικό επακόλουθο να απουσιάζει ένα ακόμα βασικό στοιχείο της κλασσικής διδασκαλίας , η ανάδειξη του διδάσκοντα σε πρότυπο για τον διδασκόμενο.
Επιπλέον η πρόσφατη εμφάνιση αυτού του είδους εκπαίδευσης προκαλεί αβεβαιότητα ως προς την ποιότητά του. Πολλοί εργοδότες δεν εμπιστεύονται την ηλεκτρονική μάθηση και πολλές φορές τα πανεπιστημιακά πτυχία μέσα από αυτό θεωρούνται υποδεέστερα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η ηλεκτρονική μάθηση γίνεται κατανοητό και είναι αποδεκτό από τους χρήστες του Διαδικτύου. Έτσι πολλοί εργοδότες δεν μπορούν να αντιληφθούν τον νέο τρόπο μόρφωσης με αποτέλεσμα συχνά να τον υποβαθμίζουν.
Ένα ακόμα αρνητικό στοιχείο , που συνδέεται, άμεσα με το προηγούμενο , είναι ο μικρός (προς το παρόν) αριθμός ενδιαφερομένων για αυτή την μορφή γνώσης, αφού είναι απαραίτητη η γνώση της τεχνολογίας των υπολογιστών. Έτσι αυτόματα ο αριθμός των ενδιαφερομένων μειώνεται και περιορίζεται στους γνώστες των υπολογιστών. Δεν μπορούμε να αρνηθούμε πως είναι πολλοί εκείνοι που δεν έχουν τις γνώσεις που απαιτούνται (κυρίως μεγάλης ηλικίας) αν και πρέπει να παραδεχτούμε πως για τους νέους η χρήση υπολογιστή θεωρείται σχεδόν βασική μόρφωση.
Τέλος η ηλεκτρονική μάθηση παρουσιάζει μειονέκτημα σε σύγκριση με την κλασσική μόρφωσηστη μεταδοτικότητα των γνώσεων. Πολλοί υποστηρίζουν πως είναι πολύ δυσκολότερη η απορρόφηση της ψηφιακής εκπαίδευσης αφού διαφέρει ελάχιστα από την ανάγνωση ενός βιβλίου χωρίς αυτό να διδαχθεί. Δεν υπάρχει η εύκολη δυνατότητα για επεξήγηση και πολλές φορές αυτό κάνει τη γνώση σχεδόν αδύνατη.
Η αλήθεια ε ίναι πως η ηλεκτρονική μάθηση έχει ισχυρούς υποστηρικτές και κατακριτές. Όπως κάθε νέα εξέλιξη, έτσι και αυτό έχει θετικά και αρνητικά στοιχεία. Πλέον στην Ευρώπη η καθιέρωσή της είναι γεγονός και τα πλεονεκτήματα υποσκελίζουν πλέον τα μειονεκτήματα» (Λαζακίδου, 2019).
Εφαρμογή των παραπάνω στην εκπαίδευση των πιστών.
- Οφέλη και κίνδυνοι από την χρήση κοινωνικών δικτύων
(Λαζακίδου, 2019) «Οφέλη κοινωνικών δικτύων
Όσον αφορά στις δυνατότητες κοινωνικής δικτύωσης , τα online κοινωνικά δίκτυα έχουν παγκόσμια έκταση και πολυφωνία. Επομένως τα οφέλη τους είναι:
Η δυνατότητα δημιουργίας δεσμών με πολύ μεγάλο αριθμό ατόμων , εφόσον το Διαδίκτυο συγκεντρώνει πλήθος άτομα από όλο τον κόσμο.
Η δυνατότητα δημιουργίας δεσμών με άτομα που μπορεί να βρίσκονται σε μεγάλη γεωγραφική απόσταση το ένα από το άλλο, εφόσον το διαδίκτυο καταργεί τις αποστάσεις. Αυτή η δυνατότητα δεν υπάρχει στα στενά κοινωνικά δίκτυα του άμεσου πραγματικού περιβάλλοντος του ατόμου.
Η δυνατότητα δημιουργίας μεγάλης ποικιλίας κοινωνικών δεσμών εφόσον στο Διαδίκτυο συρρέουν άτομα από διαφορετικές χώρες , κοινωνίες , πολιτισμούς και με διαφορετικές συνθήκες και χαρακτηριστικά.
Η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε μεγάλο πλήθος κοινωνικών ομάδων και η αναζήτηση της ομάδας που εκφράζει και ωφελεί το άτομο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Η δυνατότητα επαφής με πολλούς διαφορετικούς πολιτισμούς και επομένως η δυνατότητα διεύρυνσης των γνώσεων και των πνευματικών οριζόντων του ατόμου.
Και τέλος δυνατότητα δραστηριοποίησης και σύμπραξης για κοινούς σκοπούς με άτομα που μπορεί να βρίσκονται οπουδήποτε στη γη και επομένως ενίσχυση του κοινού σκοπού με μεγάλο πλήθος συμμετεχόντων.
Όσον αφορά στην πρόσβαση των χρηστών τους σε χρήσιμο περιεχόμενο τα σημαντικότερα από τα οφέλη τους είναι
Η δυνατότητα αναζήτησης και ανεύρεσης περιεχομένου (φωτογραφιών, βίντεο κλπ) στο οποίο οι χρήστες δεν θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση με διαφορετικό τρόπο πχ από έντυπα μέσα/
Η δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης για οτιδήποτε συμβαίνει στον κόσμο, εφόσον οι ειδήσεις μεταδίδονται μεταξύ των χρηστών του Διαδικτύου από την μια άκρη της γης στην άλλη, σε ελάχιστο χρόνο. Η ενημέρωση μπορεί να είναι γενική ή στοχευμένη δηλαδή με συγκεκριμένο αντικείμενο.
Η δυνατότητα εύκολης πρόσβασης σε ψυχαγωγικό περιεχόμενο από το σπίτι μέσω πχ της παρακολούθησης βίντεοκλιπ και μέσω της ενασχόλησης με εφαρμογές ψυχαγωγικού χαρακτήρα όπως τα παιγνίδια.
Υπάρχουν όμως και επιπλέον κίνδυνοι που οφείλονται στο μέγεθος και στην φύση του κυβερνοχώρου. Σε αυτούς περιλαμβάνονται :
Η έκθεση σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό κινδύνων κοινωνικού χαρακτήρα. Ενώ θα περίμενε κανείς ότι το Διαδίκτυο λόγω της απόστασης που εμπεριέχει θα προφύλασσε τα άτομα από την επαφή με πραγματικούς κινδύνους , είναι πολλές οι περιπτώσεις όπου ιδιαίτερα οι νέοι βιώνουν έντονα καταστάσεις μέσα από την χρήση του κυβερνοχώρου, οι οποίες είναι τραυματικές για την ψυχική τους υγεία εξαιτίας της χρήσης online κοινωνικών δικτύων και της επαφής τους με πλήθος αγνώστων ατόμων.
Η επιβλαβής έκθεση της προσωπικής ζωής του ατόμου. Τα online κοινωνικά δίκτυα είναι χώροι όπου μπορεί να συγκεντρώνεται πλήθος διαφορετικών και άγνωστών ανθρώπων. Η καταχώρηση και δημοσίευση προσωπικών στοιχείων σε αυτό , καθιστά τους χρήστες πιο ευάλωτους σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό ατόμων, συχνά με ανεξέλεγκτες συνέπειες.
Ο κίνδυνος εξαπάτησης δηλ. η σύνδεση με άτομα που ισχυρίζονται ότι είναι κάποιοι που δεν είναι στην πραγματικότητα . Οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους όταν έρχονται σε επαφή με άλλους χρήστες εξαιτίας αυτής της δυνατότητας. Η επαφή και η διασύνδεση με αγνώστους ενέχει περισσότερους κινδύνους απ’ ότι η επαφή με αγνώστους στον πραγματικό κόσμο, γιατί δεν υπάρχει η αμεσότητα και η δυνατότητα ανάπτυξης κριτικής σκέψης και αντίδρασης.
Η παρενόχληση από άτομα εντελώς άγνωστα μέλη του κοινωνικού δικτύου, χωρίς τη δυνατότητα προστασίας ή αντιμετώπισης τέτοιων ενεργειών.
Η απειλή της ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων των χρηστών τους. Η συμμετοχή και η παροχή προσωπικών δεδομένων σε ιστότοπους δυστυχώς δεν είναι ασφαλής και ο χρήστης δεν μπορεί να γνωρίζει αν αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιούνται από τους περισσότερους ιστότοπους με τρόπους που ίδιος δεν έχει εγκρίνει.
Η εύκολη μετάδοση και επαφή με ηλεκτρονικό περιεχόμενο που δεν είναι ασφαλές για τους χρήστες του, όπως κακόβουλο λογισμικό, πορνογραφικό υλικό, υλικό προσηλυτισμού, υλικό εθισμού σε επικίνδυνες ουσίες , υλικό με θέμα την βία, ρατσιστικό περιεχόμενο κλπ.
Ο βομβαρδισμός με διαφημιστικά μηνύματα από τις σελίδες του ιστότοπου. Οι διαφημίσεις αυτές αποτελούν το κύριο έσοδο της εταιρείας που διαχειρίζεται τον ιστότοπο και είναι το τίμημα που «πληρώνουν» τα μέλη για τις «δωρεάν» παροχές.»
Εφαρμογή των παραπάνω σε κοινότητες πιστών.
- Σωστή χρήση προσωπικών δεδομένων.
- Εξακρίβωση ψεύτικων ειδήσεις μέσω επιβεβαίωσης πηγών.
Βιβλιογραφία
Λαζακίδου, Α., 2019, «Σύγχρονες Τεχνολογίες και Υπηρεσίες Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών». Εκδόσεις ΔΙΣΙΓΜΑ.
Γιαννακόπουλος, Π., 2009, «Πληροφορική και Κοινωνία», Εκδόσεις Λύχνος.